In Dordrecht heeft een jarenlange zoektocht plaatsgevonden naar meerlaagsveiligheid. Het eerste MIRT Onderzoek heeft een kansrijke slimme combinatie gevonden: dijkversterkingen in combinatie met het inzetten van regionale keringen. Bovendien is een aanvullend pakket van maatregelen voorgesteld, gericht op evacuatie en gevolgbeperking. De gebiedsstrategie is op beide onderdelen uitgewerkt via een tweede MIRT Onderzoek. Begin 2018 ligt er een resultaat dat gekenmerkt wordt door een aantal aspecten.
Enerzijds gaat er definitief een streep door de optie van een slimme combinatie vanwege de hogere kosten die het versterken van de regionale keringen met zich meebrengen, in vergelijking met dijkversterkingen. De slimme combinatie kan daardoor per definitie niet doorgaan. Anderzijds ligt er een waterveiligheidsplan, met daarin een innovatieve strategie voor evacueren en gevolgbeperking voor zorginstellingen en vitale infrastructuur. Deze strategie is vertaald naar een onderzoeks- en uitvoeringsagenda die ruimtelijke adaptatie, crisisbeheersing en informatiepreparatie verbindt.
Bestuurlijke samenwerking als oogst
Een belangrijke les van de MIRT-onderzoeken is dat een co-creatie proces het eigenaarschap voor het totaal vergroot. Iedere partij (gemeente Dordrecht, waterschap Hollandse Delta, provincie Zuid-Holland, Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en ministerie van I&W) voelde zich mede eigenaar van het opgeleverde resultaat. De gekozen aanpak heeft in dat opzicht zijn vruchten afgeworpen. Voor toekomstige projecten kan het MIRT Onderzoek Dordrecht als voorbeeld dienen voor hoe samen te werken rondom een integraal vraagstuk. Deze bestuurlijke samenwerking kan dan ook zeker als oogst worden gezien.
Realiteitszin over de kansen van slimme combinaties
Voor andere gebieden in Nederland leert het MIRT Onderzoek om realiteitszin te betrachten over de kansen van slimme combinaties. Binnen het huidig wettelijk kader is het mogelijk om met voorstellen te komen voor een slimme combinatie. Dit onderzoek laat echter zien, dat de wijze van beoordeling van een slimme combinatie (de begrenzing van de kosten en de zware weging van gevolgen) ervoor zorgt dat in de praktijk de kans op een doelmatige slimme combinatie gering is. Daarentegen laat het onderzoek zien, dat de kansen voor gevolgbeperking door het nemen van aanvullende maatregelen voor Dordrecht en andere gebieden groot zijn.
Woningbouwopgave als uitdaging
Het MIRT Onderzoek laat verder zien, dat bij nieuwe gebiedsontwikkelingen waterveiligheidsinzichten niet automatisch worden meegenomen en dat het huidige institutioneel kader er niet op gericht is om aanvullende maatregelen financieel te accommoderen. Tegelijkertijd onderstreept het onderzoek het belang om te denken vanuit meerlaagsveiligheid. Vanuit dat perspectief is de toekomstige bouwopgave voor Dordrecht een majeure uitdaging. Hoe zorgen de partijen ervoor dat de woningbouwinvesteringen het waterveiligheidsrisico niet verder verhogen en dat Dordrecht na jaren van onderzoek beter bestand is tegen de gevolgen van hoogwater?
